Μελισσοκομία: Εξαιρετικά κέρδη με χαμηλό κόστος επένδυσης

Οι ποικιλίες, η τιμή, οι επιδοτήσεις και οι προοπτικές.

    Απλόχερα χαρίζει τον πλούτο του το μελίσσι στον μελισσοκόμο, χωρίς να απαιτεί ιδιαίτερα έξοδα.

    Βάλτε λοιπόν τις μέλισσες να δουλέψουν για σας και εξασφαλίστε ένα σημαντικό συμπληρωματικό εισόδημα. Χωρίς να χρειάζεται να είστε επαγγελματίας αγρότης ή μελισσοκόμος. Αρκεί να έχετε μεράκι και αγάπη για το μελίσσι και να φροντίζετε να το μετακινείτε για να βρίσκει τροφή.

    Για παράδειγμα, μία κυψέλη στην ηπειρωτική Ελλάδα μπορεί να δώσει...

μέχρι τρεις φορές τον χρόνο μέλι. Και κατά μέσον όρο 12 κιλά μέλι τη φορά. Δηλαδή 30 με 36 κιλά μέλι, με την τιμή του να κυμαίνεται από τα 10 ευρώ το κιλό (για τα συμβατικά μέλια) και να φτάνει τα 22 ευρώ το κιλό για τα βιολογικά μέλια.

    Το μελίσσι ήταν πάντα απλόχερο απέναντι στον άνθρωπο. Το περίτεχνο μινωικό κόσμημα με τη Διπλή Μέλισσα, που βρέθηκε στα Μάλια της Κρήτης, πιστοποιεί κατά τον πιο εντυπωσιακό τρόπο ότι η μέλισσα ήταν το πρώτο και μοναδικό έντομο που εξημέρωσε ο άνθρωπος για να του δίνει το μέλι, δηλαδή τη μοναδική γλυκαντική ουσία, που χρησιμοποιούσε στη διατροφή του για πολλούς αιώνες.

    Συμβολικό για την εργατικότητά του αυτό το έντομο, στάθηκε μοντέλο για τις πρώτες ανθρώπινες κοινωνίες, που δομήθηκαν και κυβερνήθηκαν κατά το πρότυπο μιας κυψέλης μελισσών.

    Μια κοινωνία εργατικών όντων, που είναι αυτάρκης, έχει πρόνοιες για τις δύσκολες ώρες, αποθηκεύοντας περισσότερα από όσα αποθέματα ενδέχεται να χρειαστεί για να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες για αναζήτηση τροφής. Και αυτό είναι που εκμεταλλεύεται ο άνθρωπος τρυγώντας τα αποθέματα των μελισσών.       Η μέλισσα προσφέρει πλούτο στον άνθρωπο με ελάχιστα ανταλλάγματα.

Ο μελισσοκόμος

    Ο κ. Θανάσης Αθανασάκης, μελισσοκόμος στην Κεφαλονιά, τονίζει πως: Η μελισσοκομία προσφέρει ένα σημαντικό συμπληρωματικό εισόδημα, ανεξάρτητα από την κύρια δραστηριότητα του μελισσοκόμου (αν είναι δηλαδή εργαζόμενος ή συνταξιούχος) και χωρίς να απαιτείται να είναι αγρότης. Μάλιστα το αρχικό κόστος της επένδυσης είναι ελάχιστο.

    Συγκεκριμένα, το κόστος αγοράς ενός μελισσιού κυμαίνεται από 60 έως 100 ευρώ, το κόστος αγοράς της κυψέλης στα 40 ευρώ. Δηλαδή το κόστος για 10 κυψέλες διαμορφώνεται από τα 1.000-1.400 ευρώ. Ο απαραίτητος εξοπλισμός, που είναι η μάσκα, το καπνιστήρι, το ξέστρο, ο μελιτοεξαγωγέας και το δοχείο μελιού (ανοξείδωτο βαρέλι) κοστίζουν γύρω στα 1.000 ευρώ.

    Από κει και πέρα οι μέλισσες αναλαμβάνουν τα πάντα και σας εξασφαλίζουν έσοδο, φτιάχνοντας με μοναδικό τρόπο το πολύτιμο μέλι. Η φροντίδα του μελισσοκόμου όμως πρέπει να είναι συνεχής, να ελέγχει το μελίσσι και να φροντίζει να το μετακινεί σε περιοχές με βλάστηση και ανθοφορία.

    Το μέλι είναι βιολογικό προϊόν και η αξία του έχει εκτιμηθεί από την αρχαιότητα για τις αντιμικροβιακές και θεραπευτικές του ιδιότητες. Προέρχεται από το νέκταρ που μαζεύουν οι μέλισσες από τους κάλυκες των διαφόρων λουλουδιών ή από τις εκκρίσεις μελιτοφόρων δένδρων. Με την επίδραση των γαστρικών υγρών και ενζύμων, καθώς και διαφόρων διεργασιών του εντόμου, η πρώτη ύλη μετουσιώνεται πλήρως και μετατρέπεται στην πολύτιμη τροφή, το μέλι.

    Αποτελεί μία θρεπτική και ωφέλιμη τροφή που περιέχει εκτός από ζάχαρα, ένζυμα, αμινοξέα, μεταλλικά άλατα, βιταμίνες, χρωστικές και αρωματικές ουσίες, μυρμηκικό οξύ που είναι δραστικό αντισηπτικό. Διατηρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα σε σωστές συνθήκες αποθήκευσης.

Οι ποικιλίες, η τιμή και οι προοπτικές

    Δύο είναι οι μεγάλες κατηγορίες μελιού: το μέλι ανθέων που η πρώτη ύλη προέρχεται από άνθη πορτοκαλιάς, λουλουδιών κ.λπ. και το μέλι μελιτωμάτων, που η πρώτη του ύλη προέρχεται από έλατα, πεύκα, βελανιδιές, καστανιές κ.λπ.

    Η τιμή διαμορφώνεται ανάλογα με τη ζήτηση και ξεκινά από τα 10 ευρώ το κιλό για ένα συμβατικό μέλι. Δηλαδή εκείνο το μέλι, όπου ο μελισσοκόμος θα δώσει στο μελίσσι, αν χρειαστεί, πρόσθετη τροφή, ή θα το φροντίσει σε περίπτωση ασθένειας με αντιβιοτικά, ή θα επέμβει με μυκητοκτόνα φάρμακα.

    Η τιμή για ένα βιολογικό μέλι ξεκινά από τα 12 με 14 ευρώ το κιλό. Βιολογικό λέμε το μέλι, στο οποίο δεν θα υπάρξει καμιά παρέμβαση (τροφή ή φάρμακα) από τον μελισσοκόμο και θα μετακινηθεί για να τρυγήσει σε περιοχές που δεν υπάρχει περιβαλλοντική επιβάρυνση (ψεκασμοί, φυτοφάρμακα κλπ.).

Τα είδη μελιού είναι τα εξής:

Θυμαρίσιο: Κρυσταλλώνει σε 6-18 μήνες. Είναι το μέλι που πιάνει τη μεγαλύτερη τιμή καθώς έχει επικρατήσει στην αγορά.

Πορτοκαλιάς: Κρυσταλλώνει σε 1-2 μήνες και γίνεται ασπριδερό.

Ηλίανθου: Κρυσταλλώνει σε 1-2 μήνες και γίνεται κιτρινωπό.

Ερείκης: Κρυσταλλώνει σε 1-2 μήνες και γίνεται κοκκινωπό.

Καστανιάς: προέρχεται από ανάμειξη μελιτώματος με νέκταρ. Εχει έντονο άρωμα και κρυσταλλώνει σε 1,5 με 2 χρόνια.

Βαμβακιού: Κρυσταλλώνει γρήγορα σε 1-2 μήνες και γίνεται ασπριδερό.

Ακακίας: Κρυσταλλώνει μετά τους 12 μήνες.

Πευκόμελο: Το 65% της συνολικής παραγωγής στην Ελλάδα. Δεν είναι ιδιαίτερα γλυκό, έχει χαμηλή συγκέντρωση ζαχάρων, δεν κρυσταλλώνει.

Ελάτης: Θεωρείται από τα καλύτερα μέλια και παραμένει ρευστό.

    Ανάλογα τώρα με την περιοχή που ζει το μελίσσι εξαρτάται και η απόδοση της κάθε κυψέλης. Για παράδειγμα, ένα μελίσσι που ζει στην ηπειρωτική Ελλάδα και μετακινείται συχνά σε τόπους με ανθοφορία μπορεί να δώσει παραγωγή μέχρι 3 φορές τον χρόνο.

    Αντίθετα, ένα μελίσσι που ζει σε νησί θα δώσει από μισή μέχρι μιάμιση παραγωγή τον χρόνο.

    Επίσης ένα μελίσσι που θα τοποθετηθεί σε περιοχή με έντονη ανθοφορία -για παράδειγμα σε πευκοδάσος- μπορεί να δώσει μέχρι και 30 κιλά μέλι.

    Το ίδιο μελίσσι, αν τρυγήσει σε περιοχή με θυμάρι θα δώσει πολύ μικρότερη παραγωγή (γύρω στα 8 με 10 κιλά).

Προϊόντα μέλισσας

    Τιμή «χρυσάφι» έχει κάθε γραμμάριο βασιλικού πολτού, μια ουσία που είναι εξαιρετικά πολύτιμη για τον ανθρώπινο οργανισμό και η οποία είναι αδύνατον να παρασκευαστεί στο εργαστήριο.

    Κάθε γραμμάριο ελληνικού βασιλικού πολτού κοστίζει από 4-8 ευρώ. Δηλαδή η τιμή για μία συσκευασία 10 γραμμαρίων φτάνει τα 80 ευρώ.

    Η γύρη είναι άλλο ένα πολύτιμο προϊόν που δίνει απλόχερα το μελίσσι. Η τιμή του κιλού διαμορφώνεται στα 30 ευρώ το κιλό.

    Ένα άλλο, επίσης πολύτιμο προϊόν που δημιουργεί η μέλισσα είναι η πρόπολη, που έχει εξαιρετικά αντισηπτικές ιδιότητες και χρησιμοποιείται γα την παρασκευή καλλυντικών και ειδών υγιεινής.

Επιδότηση

    Υπάρχουν δράσεις του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την «Αντικατάσταση Κυψελών» και την «Οικονομική στήριξη της νομαδικής μελισσοκομίας».

    Για την αντικατάσταση κυψελών ενισχύεται το 80% της επιλέξιμης δαπάνης (μέχρι του ποσού των 27,5 ευρώ ανά κυψέλη), υπό την προϋπόθεση ότι: ο εμβρυοθάλαμος κυψέλης θα είναι τύπου standard (10 ή 8 πλαισίων), από ξύλο ή κόντρα πλακέ, με βάση κινητή ή σταθερή, καπάκι τύπου standard ή Αυστραλίας, τα αντίστοιχα πλαίσια, συνδετήρες για το καπάκι και συνδετήρες για την κινητή βάση. Οι κυψέλες μπορεί να διαθέτουν κινητή ή σταθερή βάση κατ' επιλογή του δικαιούχου.

    Στη δράση «Οικονομική στήριξη της νομαδικής μελισσοκομίας» επιλέξιμες είναι οι δαπάνες για την πραγματοποίηση μετακίνησης, με τη χρήση ιδιόκτητων μελισσοκομικών ή αγροτικών αυτοκινήτων (προμήθεια καυσίμων, διόδια κ.λπ.) ή φορτηγών αυτοκινήτων δημοσίας χρήσεως (φορτωτικές) και οχηματαγωγών πλοίων (εισιτήρια φεριμπότ) τουλάχιστον 50 μελισσιών από τον συνήθη μόνιμο τόπο της μελισσοκομικής εκμετάλλευσης.

    Οι ενδιαφερόμενοι μελισσοκόμοι υποβάλλουν στα Κέντρα Μελισσοκομίας της περιοχής τους τις αιτήσεις ένταξης στο πρόγραμμα, το αργότερο μέχρι 20 Νοεμβρίου κάθε έτους.

    Οι αιτήσεις μπορούν να υποβληθούν απευθείας από τους μελισσοκόμους, είτε μέσω των τοπικών συλλογικών τους Οργανώσεων (συνεταιρισμοί, ενώσεις συνεταιρισμών, σύλλογοι κλπ.).

Στην αίτηση πρέπει να αναφέρεται:

α) ο αριθμός των μετακινουμένων μελισσιών που πρέπει να είναι τουλάχιστον 50, αλλά να μην ξεπερνά τον συνολικό αριθμό των κατεχόμενων μελισσιών,

β) οι περιοχές της μόνιμης εγκατάστασης του μελισσοκομείου,

γ) ο συνήθης χρόνος παραμονής των μελισσιών στη θέση αυτή,

δ) η πιθανή τοποθεσία μετακίνησης των μελισσιών (περιφερειακή ενότητα, δήμος, θέση),

ε) η πιθανή χρονική περίοδος μετακίνησής τους και παραμονής τους εκεί (μήνας).

    Η χιλιομετρική απόσταση μεταξύ της μόνιμης εγκατάστασης του μελισσοκομείου και του σημείου μετακίνησης δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 50 χιλιομέτρων για την ηπειρωτική Ελλάδα συμπεριλαμβανομένων και των νήσων Κρήτης και Εύβοιας και των 20 χιλιομέτρων για την υπόλοιπη Ελλάδα.