«Αν δεν γίνει κάτι, δεν υπάρχει λόγος να υπάρχουμε»…

Θοδωρής Κομνηνός Η τοποθέτηση του προέδρου του φορέα διαχείρισης των Στενών και Εκβολών Ποταμών Καλαμά και Αχέροντα και μέλους της επιτροπής προέδρων φορέων όλης της χώρας Θεόδωρου Κομνηνού ήταν χαρακτηριστική: «Είναι λυπηρό να γιορτάζουμε παγκόσμιες ημέρες, και οι βασικοί φορείς προστασίας του περιβάλλοντος να μην έχουν καμία υπόσταση. Η όλη ιστορία θα πρέπει να ξεκινήσει από ψηλά. Το υπουργείο θα πρέπει να αποφασίσει σοβαρά αν θα ασχοληθεί με τις προστατευόμενες περιοχές».

Μετά από 12 χρόνια λειτουργίας, οι φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών στην Ελλάδα δεν έχουν καταφέρει…

να πάρουν τον δρόμο τους -στην ουσία δεν έχουν καταφέρει να λειτουργήσουν καν όπως θα έπρεπε. Η παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος μπορεί να γιορτάστηκε στις 5 Ιουνίου, αλλά οι φορείς διαχείρισης νιώθουν ότι δεν έχουν κανέναν λόγο να γιορτάσουν.

Οι πρόεδροι των πέντε φορέων διαχείρισης που υπάρχουν στην Ήπειρο, επιχείρησαν χτες σε κοινή συνέντευξη Τύπου να αποτυπώσουν την πραγματικότητα – μια πραγματικότητα πολύ δύσκολη για τις προστατευόμενες περιοχές και για το περιβάλλον.

Το κυριότερο πρόβλημά. συνίσταται ότι χρηματοδοτούνται μόνο από ευρωπαϊκά προγράμματα. Η λειτουργία των φορέων δεν έχει ενταχθεί στον κρατικό προϋπολογισμό. Ούτε ένα ευρώ δεν μπαίνει από το δημόσιο ταμείο, με την πολιτεία προφανώς να θεωρεί ότι το περιβάλλον δεν είναι και τόσο πρώτιστη προτεραιότητα.

Προς το παρόν, οι πρόεδροι των φορέων προσπαθούν με νύχια και με δόντια, και αμισθί μάλιστα, να κρατήσουν ζωντανούς τους φορείς. Ο κάθε πρόεδρος μίλησε για τον δικό του φορέα και σε ποια κατάσταση βρίσκεται.

 Θεόδωρος Κομνηνός

 (Πρόεδρος του φορέα διαχείρισης Στενών και Εκβολών Ποταμών Καλαμά & Αχέροντα)

«Οι υπηρεσίες δεν μπορούν να καταλάβουν ότι είμαστε κρατικός φορέας»

Ο πρόεδρος του φορέα διαχείρισης των Στενών και Εκβολών Ποταμών Καλαμά και Αχέροντα Θεόδωρος Κομνηνός έθεσε και αυτός με τη σειρά του τα πρόβλημα με τη στέγαση. «Έχω 16 άτομα προσωπικό που στοιβάζονται σε δύο δωματιάκια. Θα πρέπει να τους δίνω άδεια για να μπαίνουν εκ περιτροπής. Πέντε φύλακες έχουν ένα αμάξι, ενώ οι υπηρεσίες δεν μπορούν να καταλάβουν ότι απευθύνονται σε κρατικό φορέα.

 Δεν είμαστε ούτε Μη Κυβερνητική Οργάνωση ούτε σύλλογος» είπε. Τα βασικά προβλήματα της προστατευόμενης περιοχής είναι η ρύπανση του Καλαμά και οι καταπατήσεις. Εκφράζοντας την αγανάκτησή του για τον τρόπο που οι τοπικές κοινωνίες συμπεριφέρονται, έδωσε ένα παράδειγμα: «Στις περιοχές των στενών του Καλαμά και του Αχέροντα υπάρχουν φόλες αρπακτικών πουλιών. Δεν έχει μείνει τίποτα όρθιο. Τι να προστατέψουμε […]. Εγώ δεν έχω τίποτα να γιορτάσω. Το μόνο που συμβαίνει είναι κάποιοι να καταστρέφουν συνέχεια τα πάντα». Σε αυτό το σημείο ζήτησε την άμεση παρέμβαση του υπουργείου για την ενίσχυση των φορέων διαχείρισης. «Αν το υπουργείο δεν κάνει κάτι για τις προστατευόμενες περιοχές, τότε δεν έχουμε να περιμένουμε τίποτα για την υπόλοιπη Ελλάδα» είπε χαρακτηριστικά.

Τριαντάφυλλος Αλμπάνης

(Πρόεδρος του φορέα διαχείρισης Υγροτόπων Αμβρακικού)

 «Πρέπει να ληφθούν μέτρα προστασίας»

Ο πρόεδρος του φορέα διαχείρισης Υγροτόπων Αμβρακικού Τριαντάφυλλος Αλμπάνης έδωσε έμφαση στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο Αμβρακικός, στον οποίο καταλήγουν οι λεκάνες απορροής Αράχθου και Λούρου, αφού πρώτα ενστερνίστηκε τις απόψεις του κ. Κομνηνού περί της ελλιπούς χρηματοδότησης. Όπως είπε ο κ. Αλμπάνης, το σημαντικότερο πρόβλημα του Αμβρακικού είναι ότι σε μεγάλο τμήμα του, προς τη μεριά της Αμφιλοχίας, υπάρχει ανοξία κάτω από τα 20 μέτρα, η οποία οφείλεται σε μεταφορά οργανικής ύλης από την πτηνο-κτηνοτροφική κυρίως δραστηριότητα. «Πρέπει να ληφθούν μέτρα προστασίας, και σε σχέση με τους ρυπαίνοντες, οι οποίοι πρέπει να έχουν συστήματα επεξεργασίας των αποβλήτων» τόνισε, προσθέτοντας ότι ο φορέας έχει προτείνει τέτοια μέτρα στο τεχνικό του δελτίο που κατατέθηκε στο υπουργείο Περιβάλλοντος.

Το άλλο μεγάλο πρόβλημα του Αμβρακικού είναι η λαθροθηρία και η λαθραλιεία. «Παρά τον συντονισμό που έχουμε κάνει με τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες, δεν έχουμε καταφέρει πολλά. Εμείς έχουμε ζητήσει και από τα υπουργεία Προστασίας του Πολίτη και Περιβάλλοντος μια συνάντηση για να λυθεί το θέμα όσον αφορά τις αρμοδιότητες για τη φύλαξη. Αν καταστραφούν τα προστατευόμενα είδη, τότε δεν έχει νόημα να παραμένουμε εκεί» είπε. Εκτίμησε δε ότι και αρκετές μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας θα πρέπει να μεταφερθούν έξω από τον Αμβρακικό κόλπο. Αναφορά έκανε και στη στέγαση του φορέα, ο οποίος πια θα φιλοξενείται στο παλιό δημαρχείο Φιλοθέης. «Οπότε θα γλιτώσουμε τα ενοίκια» κατέληξε.

Στέργιος Βέργος

 (Πρόεδρος του φορέα διαχείρισης εθνικού πάρκου Πίνδου)

 Η έδρα του φορέα πάει… Γρεβενά

Τα προβλήματα του φορέα διαχείρισης εθνικών δρυμών Βίκου-Αώου και Πίνδου περνάνε και αυτά από την ελλιπή χρηματοδότηση –και όχι μόνο. Ο φορέας, όπως είπε ο πρόεδρός του Στέργιος Βέργος, δεν έχει καν κανονισμό διοίκησης, ενώ ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στη στέγαση του φορέα, «προειδοποιώντας» με μεταστέγασή του στην Περιφερειακή Ενότητα Γρεβενών. Σήμερα ο φορέας φιλοξενείται σε κτίριο του δήμου Ζαγορίου. Παρόλα αυτά ο κ. Βέργος, κρίνει ότι ο φορέας πρέπει να μετακομίσει. «Από τη μεριά των Γρεβενών υπάρχουν πάρα πολλά αναξιοποίητα κτίρια.

Ο δήμαρχος Γρεβενών μας είπε ‘διαλέξτε και πάρτε’. Έχουμε επιλέξει ήδη δύο με κάλυψη και των λειτουργικών εξόδων μας» είπε. Με μια διάθεση αυτοκριτικής, ο κ. Βέργος επισήμανε ακόμη ότι ο φορέας δεν έχει καταφέρει να αναπτύξει τον κοινωνικό διάλογο με τις ομάδες που δραστηριοποιούνται μέσα και έξω από το πάρκο. Ανέφερε ακόμα ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος κάτι που θα θωρακίσει περισσότερο το εθνικό πάρκο. Σήμερα για τις περισσότερες προστατευόμενες περιοχές υπάρχει Κοινή Υπουργική Απόφαση, και όχι Προεδρικό Διάταγμα. Στα άμεσα σχέδια του φορέα είναι η οριοθέτηση και η σήμανση του εθνικού πάρκου και των ζωνών προστασίας, η αποτελεσματικότερη φύλαξη της περιοχής, η ενημέρωση των πολιτών. Ο φορέας επιδιώκει ακόμα να βρει πόρους και μέσα από χορηγίες. «Θα επιδιώξουμε να έχουμε τη μέγιστη κοινωνική αποδοχή, γιατί η Ήπειρος ακουμπά την ανάπτυξη της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας» κατέληξε.

Χρήστος Χασάνης

(Πρόεδρος του φορέα εθνικού πάρκου Τζουμέρκων)

«Ήμασταν σε φαύλο κύκλο επί έναν χρόνο»

Ο φορέας διαχείρισης που βρίσκεται στη δυσκολότερη θέση, είναι του εθνικού πάρκου Τζουμέρκων, Περιστερίου και Χαράδρας Αράχθου, γιατί στην ουσία είναι ανύπαρκτος. Ο πρόεδρός του Χρήστος Χασάνης εξήγησε τον φαύλο κύκλο στον οποίο έχει πέσει ο φορέας εδώ και έναν χρόνο. Σημειωτέον ότι το εθνικό πάρκο αυτό είναι το μόνο στην Ήπειρο που προστατεύεται από Προεδρικό Διάταγμα.

Μέσα σε λίγους μήνες, ο φορέας έπρεπε να λύσει τρία σημαντικά ζητήματα: Προσωπικό, χρηματοδότηση και διαχειριστική επάρκεια. Η έλλειψη του ενός εμπόδιζε το άλλο και ου τω καθεξής. Μετά από αρκετές δυσκολίες και καθυστέρηση από τις υπηρεσίες του υπουργείου, σε λίγες ημέρες ο φορέας θα πάρει το πιστοποιητικό διαχειριστικής επάρκειας, ενώ παράλληλα αναμένει και να γίνει πραγματικότητα η πρόσληψη 12 ατόμων, η προκήρυξη για τα οποία είχε γίνει τον περασμένο Σεπτέμβριο. Όσον αφορά το τεχνικό δελτίο του φορέα, αυτό έχει πάρει μια παράταση για την έγκρισή του. Για την προστατευόμενη περιοχή των Τζουμέρκων, ο κ. Χασάνης εκτίμησε ότι δεν έχει υποστεί μεγάλη υποβάθμιση. Έμφαση έδωσε ιδίως στον Άραχθο και στους παραποτάμους του, και στη ρύπανση που υφίστανται. «Ένα ποτάμι δεν προστατεύεται ποτέ κατά τμήματα. Για τα ποτάμια πρέπει να λαμβάνονται μέτρα προστασίας από τις πηγές τους μέχρι τις εκβολές του» κατέληξε.

Πέτρος Τσουμάνης

 (Πρόεδρος του φορέα διαχείρισης Λίμνης Παμβώτιδας)

«Η έννοια ‘αειφόρος ανάπτυξη’ έχει μείνει στα βιβλία»

Ο πρόεδρος του φορέα διαχείρισης Λίμνης Παμβώτιδας Πέτρος Τσουμάνης αναφέρθηκε και αυτός συνοπτικά στα βασικότερα προβλήματα των φορέων: χρηματοδότηση, προσωπικό, γραφεία. «Καταφαίνεται η αδυναμία του κράτους να στηρίξει τους φορείς διαχείρισης. Και εδώ θα πρέπει να αναλογιστούμε τις ευθύνες και να αξιολογήσουμε εάν τελικά στην Ελλάδα θα πρέπει να υπάρχουν θεσμοθετημένοι φορείς διαχείρισης ή τελικά είναι ένα προϊόν που έχει δημιουργηθεί από κοινοτικές οδηγίες» είπε.

«Έννοιες όπως ‘αειφόρος ανάπτυξη’ έχουν μείνει στα βιβλία. Λέγονται και ξαναλέγονται σε ημερίδες και συνέδρια, αλλά δυστυχώς έχουν μείνει απλώς λέξεις που δεν έχουν εμπεδωθεί. Δεν έχουμε κατανοήσει ότι οι αναπτυξιακές πολιτικές των τελευταίων δεκαετιών έχουν οδηγήσει την κοινωνία σε οικονομική και κοινωνική κρίση. Η έλλειψη σχεδιασμού και οργάνωση έχουν οδηγήσει σε έναν άναρχο αναπτυξιακό μοντέλο, στηριζόμενο σε μια πελατειακή σχέση μεταξύ πολιτικού και πολίτη […]. Πρέπει να υπάρξει μια ριζική αντίληψη της οργάνωσης της οικονομίας στο σύνολο και όχι στο άτομο» είπε χαρακτηριστικά δίνοντας τη δική του εξήγηση για το κόστος που δέχεται το περιβάλλον. Όσον αφορά τη λίμνη, είπε ότι δέχεται συνεχώς οικιστικές πιέσεις. «Οι στόχοι μας είναι δύσκολο να υλοποιηθούν αν δεν υπάρξει κατάλληλη στήριξη από το υπουργείο και τις αρμόδιες υπηρεσίες» είπε.

από ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟ ΑΓΩΝΑ