ΚΛΗΜΑΤΙΑ - Ένα αρχαιολογικό πάρκο στην πόρτα τους

Η Αρχαιολογία κάνει αυτά που δεν μπορεί ο Δήμος Ζίτσας !!! Συγκεκριμένα :

     “Η Κληματιά τους τελευταίους μήνες ζει… σε αρχαιολογικούς ρυθμούς. Από το περασμένο φθινόπωρο, η 8η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων έχει ξεκινήσει το έργο της αποκατάστασης του αρχαιολογικού πάρκου μεταβυζαντινών μνημείων, το οποίο χρηματοδοτείται από το επιχειρησιακό πρόγραμμα Θεσσαλίας, Στερεάς Ελλάδας και Ηπείρου του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) με 916.000 ευρώ. Είναι το πρώτο έργο ΕΣΠΑ που πραγματοποιεί αρχαιολογική υπηρεσία στην Ήπειρο.

Σκοπός του έργου είναι η δημιουργία ενός δικτύου επισκέψιμων μνημείων, σε μια περιοχή που διασώζει αρκετά στοιχεία από το παραδοσιακό οικιστικό περιβάλλον της. Επεμβάσεις θα πραγματοποιηθούν στους ναούς του Αγίου Δημητρίου, του Αγίου Νικολάου, των Ταξιαρχών, της Κοίμησης της Θεοτόκου, του Αγίου Αθανασίου και της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος.

    Οι εργασίες αποκατάστασης ...

αποσκοπούν καταρχάς στην ανάδειξη της ιστορικής, αισθητικής και καλλιτεχνικής αξίας των μνημείων. Προς την κατεύθυνση αυτή θα γίνουν εργασίες συντήρησης τοιχογραφιών, αποκατάσταση της αρχικής τους μορφής (με την αποξήλωση νεότερων κατασκευών, την καθαίρεση νεότερων κονιαμάτων, το αρμολόγημα των όψεων κ.α.) και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου. Πρωταρχικό στόχο της 8ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων αποτελεί όμως και η αποκατάσταση των «ζημιών» που έχουν γίνει είτε φυσικής φθοράς, είτε λόγω ανεπιτυχών ανθρώπινων παρεμβάσεων. Έτσι, λοιπόν προβλέπονται και εργασίες αντικατάστασης στεγών, κουφωμάτων και ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων, κατασκευή αποστραγγιστικών, τοποθέτηση υδρορροών κ.α. Οι εργασίες ξεκίνησαν από τους ναούς Αγίου Δημητρίου, Ταξιαρχών και Κοίμησης Θεοτόκου. Τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο έγιναν εργασίες καθαρισμού της εξωτερικής τοιχοποιίας των ναών αυτών, ενώ παράλληλα πραγματοποιήθηκε και κάποια πρώτη συντήρηση των τοιχογραφιών στο ναό του Αγίου Δημητρίου. Οι εργασίες άρχισαν ξανά αρχές Απριλίου. Η προσοχή των συνεργείων επικεντρώνεται κυρίως στον ναό του Αγίου Δημητρίου και στον καθαρισμό των τοιχογραφιών του. Ο συγκεκριμένος ναός αποτελεί και την κεντρική εκκλησία του χωριού. Λόγω των έργων, οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να αλλάξουν συνήθειες και να μετακομίσουν σε άλλη εκκλησία. «Ο Άγιος Δημήτριος είναι ένα εργοτάξιο. Η Αρχαιολογία δουλεύει στις εικόνες οι οποίες ήταν μαύρες» τονίζει στον «Η.Α.» ο πρόεδρος του χωριού Παναγιώτης Μαρμούτας, ο οποίος εκφράζει την ελπίδα ότι με τις κατάλληλες ενέργειες και του δήμου Ζίτσας , το έργο, όταν ολοκληρωθεί, θα προσφέρει στον τουρισμό της περιοχής.

Οι τοιχογραφίες

Η ιστορική και καλλιτεχνική αξία του ναού του Αγίου Δημητρίου είναι δεδομένη. Η κατασκευή του τοποθετείται στον 16ο αιώνα, σύμφωνα με την επιγραφή που έχει χαραχθεί εξωτερικά. Οι τοιχογραφίες στο εσωτερικό του καταλαμβάνουν συνολική έκταση περίπου 192 τ.μ. Η κατάσταση διατήρησής τους είναι κακή, καθώς καλύπτονται στο μεγαλύτερο μέρος από στρώμα αιθάλης και νεότερων επιχρισμάτων, όπως μας λέει η διευθύντρια της 8ης Εφορείας Βαρβάρα Παπαδοπούλου. Μελέτες του παρελθόντος έχουν επισημάνει ότι υπάρχει ομοιότητα στην τεχνοτροπία της εικονογράφησης του συγκεκριμένου ναού με αυτή του γειτονικού ναού της Μεταμόρφωσης Σωτήρος, αλλά και με την εικονογράφηση της Μονής Φιλανθρωπινών στο Νησί των Ιωαννίνων. «Και στα δύο μνημεία είναι βεβαιωμένη η καλλιτεχνική δράση του αξιόλογου επώνυμου ζωγράφου του 16ου αιώνα, Φράγκο Κονταρή. Φαίνεται λοιπόν ότι ο ζωγράφος του ναού του Αγίου Δημητρίου Κληματιάς κατατάσσεται στον κύκλο του καλλιτεχνικού εργαστηρίου των αδελφών Κονταρή, η αξιόλογη δράση των οποίων μας είναι γνωστή από το πλήθος των μνημείων που έχουν αγιογραφήσει στην ευρύτερη περιοχή της βορειοδυτικής
Ελλάδας» τονίζει η κ. Παπαδοπούλου. Όπως προβλέπεται, και στα πέντε μνημεία –τα τέσσερα βρίσκονται εντός του οικισμού και το πέμπτο είναι ξωκλήσι- θα σημανθούν με ειδικό εποπτικό υλικό (χάρτες, κείμενα) που θα παρέχει στο ευρύ κοινό πληροφορίες σχετικά με την ακριβή
γεωγραφική τους θέση στην περιοχή, την ιστορία τους και τη μεταξύ τους σχέση. Παράλληλα, η 8η Εφορεία θα φροντίσει για τη συγγραφή οδηγού των μνημείων του οικισμού της Κληματιάς, αλλά και για τη δημιουργία διαδρομών επισκεπτών μέσα σε αυτό το αρχαιολογικό πάρκο. Για την ολοκλήρωση του όλου έργου, το χρονοδιάγραμμα είναι περίπου έξι χρόνια.” 

ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ